Đi đôi với công tác tăng cường quản lý nhà nước, tạo sự chuyển biến trên lĩnh vực đô thị, đất đai, xây dựng; trong đó tập trung chỉ đạo xử lý kiên quyết các trường hợp xây dựng sai phép, không phép, lấn chiếm lòng lề đường, vỉa hè; hiện phường Phú Tài cũng đang tập trung phối hợp xét tính pháp lý các công trình, dự án trọng điểm của tỉnh, thành phố trên địa bàn phường. Trong đó, cấp ủy, chính quyền phường Phú Tài phấn đấu hoàn thành 100% hồ sơ xét tính pháp lý các dự án trọng điểm, xem đây là một trong 04 phần việc mà địa phương đăng kí chào mừng 50 năm giải phóng quê hương Phan Thiết và Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Phan Thiết, nhiệm kỳ 2025 – 2030. Vậy để thực hiện đạt các mục tiêu đặt ra, giải pháp nào và khó khăn, trở ngại đặt ra cho địa phương trong thực hiện các nội dung có yếu tố liên quan về mặt pháp lý là gì?

Ông Đỗ Xuân Cảnh – Trưởng Ban điều hành khu phố 2, phường Phú Tài, cho biết: Khu phố 2 phường Phú Tài hiện có 1.018 hộ và 11 tổ tự quản. Đây là khu phố có quy mô diện tích và dân số lớn thứ 2 của phường – sau khu phố 3. Đặc biệt, hiện trên địa bàn khu phố 2 có 2 dự án quy hoạch trọng điểm của tỉnh và thành phố đó là Dự án trường THCS Phú Tài và Dự án Khu dân cư phía Nam đường Lê Duẩn. Việc thực hiện các thủ tục mang tính pháp lý liên quan đến 2 dự án này đã và đang đặt ra nhiều khó khăn cho chính người dân và chính quyền địa phương, nhất là việc phối hợp xét tính pháp lý để làm các thủ tục có liên quan. Bởi, quá trình triển khai dự án kéo dài cộng với kiến thức pháp luật về đất đai của một bộ phận người dân còn hạn chế nên việc xác minh, chứng minh nguồn gốc sử dụng đất đối với các trường hợp trong diện gặp rất nhiều trở ngại. Có trường hợp dù đã sinh sống ổn định hàng chục năm nay nhưng nguồn gốc đất chỉ mua bán giấy tay hay như nhiều thửa đã sang tên đổi chủ qua nhiều người hoặc có trường hợp chồng lấn trên thực địa so với giấy tờ được cơ quan có thẩm quyền chứng nhận v.v.

Chủ tịch UBND phường Phú Tài - ông Nguyễn Quốc Duy, thừa nhận: Những khó khăn, trở ngại kể trên cũng chính là một trong những vấn đề mà Phú Tài gặp phải khi địa phương triển khai các thủ tục mang tính pháp lý trên lĩnh vực đất đai, trong đó có việc xét tính pháp lý về nguồn gốc đất đai đối với các công trình dự án đang triển khai. Bởi, qua thống kê hiện trên địa bàn phường Phú Tài có 06 dự án quy mô cấp tỉnh và thành phố đang triển khai gồm: Dự án Khu dân cư phía Nam đường Lê Duẩn (đoạn từ Quốc lộ 01 đến đường Võ Văn Tần); Dự án trường THCS Phú Tài; Dự án xây dựng cầu Văn Thánh; Dự án Chung cư sông Cà Ty; Dự án Bệnh viện đa khoa Tỉnh mở rộng và Dự án trường Mẫu giáo Phú Tài. Trong đó, 04 dự án liệt kê phần đầu là những dự án được xác định trọng điểm của tỉnh và thành phố thực hiện trong năm 2024 này. Với chức năng quản lý về mặt Nhà nước, đi đôi với thực hiện niêm yết công khai bản đồ kế hoạch sử dụng đất năm 2024 và công bố công khai Quy hoạch tổng mặt bằng dự án đã được phê duyệt tại trụ sở UBND phường; thời gian qua, cấp ủy, chính quyền phường Phú Tài đang tập trung phối hợp cùng các sở, ngành, phòng, ban của tỉnh và thành phố tập trung triển khai thực hiện những thủ tục có liên quan. Trong đó, đối với Dự án trọng điểm Khu dân cư phía Nam đường Lê Duẩn, có tổng diện tích thu hồi 48.915,4m²  của 142 tổ chức, cá nhân có liên quan; đến tháng 9/2024, Phú Tài đã phối hợp tiến hành mời, trực tiếp giao Thông báo thu hồi đất và kiểm đếm cho 110/142 hồ sơ, 32 hồ sơ còn lại thuộc diện vắng chủ - hiện nay Trung tâm Phát triển Quỹ đất thành phố đang tiến hành kiểm đếm bắt buộc theo quy định. Đối với Dự án trường THCS Phú Tài, đến nay, phường Phú Tài đã phối hợp giao các Thông báo điều chỉnh Thông báo thu hồi đất và kiểm đếm theo quy định; đồng thời, hoàn thành việc tổ chức họp xét tính pháp lý nguồn gốc đất 09/9 hồ sơ – gồm 01 tổ chức và 08 cá nhân, chuyển kết quả cho Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố phối hợp rà soát, thực hiện xây dựng giá đất theo quy định. Dự án xây dựng cầu Văn Thánh, đã hoàn thành việc họp xét pháp lý về nguồn gốc đất cho 21/21 hồ sơ của tổ chức và cá nhân chuyển Trung tâm Phát triển Quỹ đất thành phố thực hiện theo quy trình tiếp theo. Riêng đối với Dự án Chung cư sông Cà Ty, có tổng diện tích thu hồi lớn gần 64.000m², hiện địa phương đã trực tiếp giao Thông báo thu hồi đất với 98/98 hồ sơ; đồng thời, thực hiện xét tính pháp lý xong 36/98 hồ sơ. Với mục tiêu phấn đấu hoàn thành 100% hồ sơ xét tính pháp lý các dự án trọng điểm của tỉnh và TP kể trên trong năm 2024 này, nhiều giải pháp mang tính chỉ đạo đã và đang được Phú Tài thực hiện. Bởi  đây là một trong 04 phần việc trong tổng số 07 công trình phần việc được Đảng ủy phường Phú Tài đăng kí Ban Thường vụ Thành ủy Phan Thiết để chào mừng 50 năm giải phóng quê hương Phan Thiết và Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố nhiệm kỳ 2025 – 2030 diễn ra trong năm 2025. Quyết tâm là vậy, nhưng một thực tế hiện nay đó là cùng với nhiều dự án có quy mô lớn cả về diện tích lẫn khối lượng công việc triển khai cùng lúc, trong khi đội ngũ công chức chuyên môn còn khó khăn nên có lúc dẫn đến quá tải. Mặt khác do phần lớn dân cư địa phương là tái định cư, lao động biển, lao động phổ thông sự am hiểu về kiến thức pháp luật còn hạn chế nên quá trình triển khai phối hợp của địa phương gặp rất nhiều khó khăn.

Chủ tịch UBND phường Phú Tài cũng cho biết: Để hoàn thành các mục tiêu đề ra đi đôi với việc thực hiện nghiêm các văn bản chỉ đạo của tỉnh và thành phố về tăng cường công tác quản lý đất đai trên địa bàn; chính quyền phường Phú Tài cũng đang nỗ lực phối hợp tháo gỡ các khó khăn, trở ngại có liên quan. Cụ thể, cùng với tiếp tục phối hợp đẩy nhanh tiến độ xét tính pháp lý, giải phóng mặt bằng để thi công các công trình, dự án trên địa bàn, nhất là các công trình trọng điểm của tỉnh và thành phố, địa phương sẽ phát huy và nâng cao hơn nữa năng lực, hiệu quả quản lý của chính quyền địa phương; siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, trách nhiệm của người đứng đầu và cán bộ, công chức trong thực thi nhiệm vụ, công vụ. Song song đó, chính quyền phường sẽ tăng cường kiểm tra, chấn chỉnh việc thực hiện các quyết định xử phạt vi phạm hành chính trên lĩnh vực đất đai, xây dựng, trong đó tập trung xử lý kiên quyết tình trạng xây dựng sai phép, không phép, lấn chiếm lòng lề đường, vỉa hè; không để xảy ra tình trạng lấn chiếm đất công trên địa bàn quản lý. Cùng với các giải pháp mang tính pháp lý kể trên, phường Phú Tài sẽ tiếp tục tăng cường công tác vận động, tuyên truyền nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, nhất là trên lĩnh vực đất đai xây dựng trong các tầng lớp Nhân dân.

Thống kê cho thấy, 9 tháng đầu năm 2024, nhờ siết hặt kỷ cương, thường xuyên kiểm tra theo dõi địa bàn, UBND phường Phú Tài đã phát hiện, lập biên bản, tham mưu UBND TP Phan Thiết ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trên lĩnh vực đất đai, xây dựng 55 trường hợp có hành vi sử dụng đất sai mục đích, không đăng ký biến động; với tổng số tiền trên 500 triệu đồng. Đến nay, 100% trường hợp vi phạm đã chấp hành nộp phạt. Song song đó, UBND phường Phú Tài đã ban hành 02 Quyết định cưỡng chế về hành vi xây dựng không đúng mục đích sử dụng đất, trong đó, qua vận động có 01 trường hợp tự tháo dỡ công trình vi phạm và 01 trường hợp còn lại địa phương tổ chức cưỡng chế; đồng thời, tham mưu UBND TP Phan Thiết ban hành 05 Quyết định cưỡng chế Quyết định xử phạt vi phạm hành chính – do chỉ thực hiện một phần quyết định xử phạt mà không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả.

Hồng Tú