Ngày 09/6/2014, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) ban hành Nghị quyết số 33 - NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước và Tỉnh uỷ đã ban hành Chương trình hành động số 29-NQ/TU, ngày 11/7/2014 về thực hiện Nghị quyết số 33 - NQ/TW. Trên cơ sở đó, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Phan Thiết ban hành Kế hoạch số 124-KH/TU ngày 01/8/2014, UBND thành phố xây dựng Kế hoạch số 155/KH-UBND ngày 17/12/2014 để triển khai thực hiện trong toàn Đảng bộ thành phố.

Qua 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, nhiều truyền thống văn hoá tốt đẹp của thành phố được gìn giữ, phát huy, tình cảm cộng đồng gia đình, làng xóm ngày một thêm gắn bó. Các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể tiếp tục được bảo tồn, các thiết chế văn hóa - thể thao được quan tâm đầu tư xây dựng, phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao phát triển, hình thành xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được các cơ quan, đơn vị, địa phương, khu phố, thôn tích cực hưởng ứng, thi đua thực hiện. Tỷ lệ “Gia đình văn hóa”, “Khu phố, thôn văn hóa”, “Cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa” ngày càng cao đã phát huy được vai trò của gia đình, cộng đồng, xã hội trong việc xây dựng môi trường văn hóa, văn hóa trở thành nhân tố thúc đẩy con người hoàn thiện nhân cách. Từ đó, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tiếp tục đi vào chiều sâu, đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Hệ thống thiết chế văn hóa từng bước được xây dựng, củng cố, phát huy chức năng nhiệm vụ, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ chính trị, nhu cầu thưởng thức, sáng tạo văn hóa, vui chơi, giải trí, học tập của Nhân dân; góp phần xây dựng con người, phát triển toàn diện về trí tuệ, tư tưởng, đạo đức và thể chất; đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững đất nước.

Tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc của các phường, xã

Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao truyền thống được duy trì tổ chức thường xuyên đáp ứng nhu cầu tham gia, hưởng thụ của Nhân dân và du khách đồng thời tăng cường quảng bá về văn hóa, con người, quê hương Phan Thiết đến với du khách, bạn bè trong nước và quốc tế. Thường xuyên tăng cường công tác kiểm tra các loại hình hoạt động văn hóa, dịch vụ văn hóa trên địa bàn, qua đó kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm, chấn chỉnh các hoạt động văn hóa trái với thuần phong, mỹ tục của người Việt Nam, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh.

Thành ủy Phan Thiết xác định: Xây dựng con người Phan Thiết phát triển một cách toàn diện, hướng tới chân - thiện - mỹ, trước hết phải đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng tinh thần yêu nước, yêu quê hương; giáo dục kỹ năng sống, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và có lối sống văn minh, thân thiện, nghĩa tình, có lòng tự trọng, ứng xử có văn hóa. Trong đó, việc triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) về "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; chuyên đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”; gắn với việc triển khai thực hiện phong trào “Sống, chiến đấu, lao động, học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại”, cùng các phong trào thi đua khác ngày càng được mở rộng và từng bước đi vào thực chất trong đời sống xã hội, đã giúp cán bộ, đảng viên, công nhân, viên chức, lao động xây dựng các chuẩn mực đạo đức, phẩm chất chính trị, lối sống lành mạnh, trong sáng. Các giá trị, chuẩn mực đạo đức được đề cao trong gia đình và cộng đồng, các phong trào “ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền”, phong trào “đền ơn đáp nghĩa”, “giúp đỡ người tàn tật, chăm sóc trẻ em cơ nhỡ”, “giúp nhau xóa đói giảm nghèo” được Nhân dân đồng tình hưởng ứng, ý thức trong việc chống văn hóa lai căng, độc hại phi đạo đức, làm ăn phi pháp, các thói hư tật xấu, các hủ tục, mê tín dị đoan, cờ bạc, số đề, ma túy, mại dâm, bạo lực… Kết quả xây dựng khu phố, thôn, cơ quan, đơn vị, số gia đình văn hóa trên địa bàn thành phố luôn đạt trên 90%.

Các cấp ủy Đảng, chính quyền thành phố cũng luôn chú trọng đến công tác chăm lo cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo, trong đó chú trọng việc giảng dạy và học tập đạo đức, giáo dục công dân trong trường học và giáo dục truyền thống lịch sử, cách mạng. Xây dựng mỗi trường học thực sự là nơi giáo dục, rèn luyện lý tưởng, phẩm chất, nhân cách, lối sống cho thế hệ trẻ; giáo dục văn hóa ứng xử, lối sống, kỹ năng sống, pháp luật và ý thức trách nhiệm công dân cho học sinh ở các cấp học; kết hợp chặt chẽ giữa ba môi trường giáo dục: gia đình, nhà trường và xã hội; chú trọng phát huy vai trò làm gương của các bậc cha mẹ, ông bà trong mỗi gia đình; đẩy mạnh các hoạt động của Đoàn, Hội, Đội trong nhà trường, tổ chức các phong trào thi đua học tập, thi tìm hiểu về lịch sử truyền thống, pháp luật, những giá trị văn hoá của dân tộc... ; duy trì hình thức tuyên dương học sinh giỏi, những tấm gương sáng về lòng hiếu học, lòng hiếu thảo, lòng tôn kính thầy cô, giúp đỡ bạn bè gặp khó khăn, hoạn nạn; thông qua các cuộc thi, các hoạt động ngoại khóa... đã tạo ra nhiều sân chơi bổ ích, giúp học sinh nâng cao ý thức, góp phần xây dựng con người mới.

Giải đua xe đạp do thành phố Phan Thiết tổ chức hàng năm

Phong trào thể dục thể thao quần chúng được quan tâm duy trì thường xuyên. Tính đến nay, toàn thành phố có khoảng 39% lượt người tham gia các hoạt động rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại, trong đó có trên 25% số người rèn luyện thường xuyên; 100% số trường học trên địa bàn thành phố đảm bảo việc thực hiện giáo dục thể chất; có nhiều câu lạc bộ thể dục thể thao như bóng đá, bóng chuyền, cầu lông, bóng bàn, thể dục thẩm mỹ, thể hình, dân vũ,... được thành lập, tạo điều kiện cho mọi người tham gia tập luyện phát triển phong trào thể dục thể thao quần chúng. Hàng năm, ngoài các giải thi đấu, giao lưu do các đơn vị, địa phương tổ chức, tại thành phố tổ chức trung bình từ 13 đến 20 giải thi đấu, thu hút hàng nghìn cán bộ, công chức và nhân dân hưởng ứng.

Giao lưu văn hoá, văn nghệ Người cao tuổi thành phố Phan Thiết

Thông qua việc triển khai các đề án, chương trình, kế hoạch như: Chương trình hành động thực hiện chiến lược phát triển gia đình Việt Nam, giai đoạn 2011 - 2020 thì công tác chăm lo xây dựng con người được quan tâm, nhất là thế hệ trẻ được chăm lo phát triển toàn diện về năng lực, trí tuệ, nhân cách, hướng tới chân- thiện-mỹ, đề cao tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, lương tâm, trách nhiệm của mỗi người đối với bản thân, gia đình và xã hội, phát huy lối sống “Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người”, ngày càng nhiều các gương sáng về “Ông, bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền”, tình làng nghĩa xóm ngày cáng gắn bó, đoàn kết, tương trợ giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống; những giá trị nhân văn mới như bình đẳng giới, quyền trẻ em, vai trò của người phụ nữ trong gia đình và trong xã hội ngày càng được đề cao. Công tác giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ luôn được quan tâm, đặc biệt là tăng cường giáo dục, định hướng tư tưởng cho thế hệ trẻ là đoàn viên, thanh thiếu niên trước thực trạng thông tin đa dạng, trái chiều, nhất là những thông tin sai lệch phát tán trên mạng xã hội... qua đó tạo sức lan tỏa và hiệu ứng đấu tranh mạnh mẽ trên không gian mạng.

Việc khai thác, phát huy thế mạnh các di sản văn hóa kết hợp với phát triển du lịch, dịch vụ được đẩy mạnh; hệ thống thiết chế văn hóa được quan tâm đầu tư xây dựng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao dân trí, sức khỏe, thể lực cho nhân dân. Làm tốt công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân tích cực tham gia thực hiện phong trào, đoàn kết giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh; tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, hệ thống giao thông, điện, trường học góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, từng bước giảm dần khoảng cách giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn.

Lễ hội Cầu ngư của Dinh Vạn Thuỷ Tú - thành phố Phan Thiết

Công tác bảo tồn và phát huy các di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn để phát triển kinh tế - xã hội, phát triển du lịch địa phương, giáo dục truyền thống văn hóa, lịch sử trên địa bàn thời gian qua cũng được Ban Thường vụ Thành ủy quan tâm chỉ đạo thực hiện. Nhiều công trình nghiên cứu về văn hóa, lịch sử có giá trị đã phát huy tác dụng trong đời sống xã hội. Văn hóa đặc trưng các đồng bào người Hoa, người dân ven biển từng bước được khôi phục, bảo tồn và phát triển. Những năm qua, cùng với kinh phí nhà nước là sự đóng góp của quần chúng nhân dân cho việc trùng tu, tôn tạo các di tích như: Nhà trưng bày bộ cốt Ông Nam Hải (Cá Voi) tại khu di tích Vạn Thủy Tú, đình làng Đức Thắng, chùa Bà Đức Sanh, Tháp nước,... Tính đến nay, trên địa bàn thành phố Phan Thiết có 17 di tích được xếp hạng công nhận, trong đó 09 di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh và 08 di tích cấp quốc gia (tăng 05 di tích so với năm 2014) phục vụ tốt cho việc nghiên cứu và tham quan của Nhân dân và du khách.

Bên cạnh đó, thành phố luôn chú trọng việc đẩy mạnh quảng bá văn hóa, tiềm năng phát triển về kinh tế du lịch của địa phương thông qua việc nâng cao chất lượng và hiệu quả thiết thực của các lễ hội truyền thống hàng năm như: Lễ hội Trung Thu, Lễ hội Nghinh Ông Quan Thánh Đế Quân, Lễ hội Đua thuyền - thúng, Ngày hội Chạy vượt Đồi cát Mũi Né, Đua xe đạp,... Đồng thời các Dinh, Vạn ở các phường, xã duy trì tổ chức các lễ hội truyền thống theo đúng nghi thức, an toàn và tiết kiệm, thu hút đông đảo quần chúng Nhân dân và du khách tham dự và tham quan, từng bước thu hẹp khoảng cách về hưởng thụ văn hóa giữa các tầng lớp nhân dân, giữa đô thị và nông thôn, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết trong nhân dân, nhất là thế hệ trẻ, ngăn chặn và đẩy lùi sự xuống cấp về đạo đức xã hội.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn một số mặt hạn chế như: Một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa nhận thức sâu sắc về xây dựng và phát triển văn hóa, con người nên chưa thường xuyên quan tâm chỉ đạo thực hiện. Công tác quản lý nhà nước một số địa phương chưa thực sự chặt chẽ, thường xuyên. Nguồn lực đầu tư cho lĩnh vực văn hóa chưa mạnh, các thiết chế văn hóa còn ở quy mô nhỏ; chất lượng phong trào văn hóa, văn nghệ, thông tin tuyên truyền chưa đi vào chiều sâu. Các thiết chế nhà văn hóa khu phố, thôn chủ yếu để tổ chức hội họp, chưa thật sự trở thành nơi giao lưu văn hóa, văn nghệ, vui chơi giải trí cho Nhân dân.

 Để đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 33 - NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI), thành phố Phan thiết đề ra mục tiêu: Xây dựng, phát triển nền văn hóa với mục tiêu hướng đến là xây dựng con người Phan Thiết phát triển một cách toàn diện, “Văn minh - thân thiện - nghĩa tình” và hướng tới “chân - thiện - mỹ”. Để đạt được mục tiêu đó, trong thời gian tới, cần tiếp tục triển khai một số nhiệm vụ quan trọng như: Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp chính quyền từ thành phố đến cơ sở trong việc quán triệt và triển khai các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng và phát triển văn hoá, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Quan tâm xây dựng văn hóa trong Đảng, trong hệ thống chính trị; bảo đảm sự gắn kết giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng, chỉnh đốn Đảng là then chốt với không ngừng nâng cao văn hóa - nền tảng tinh thần của xã hội. Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước như Đại hội XIII của Đảng đã xác định. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa, đặc biệt là trên các lĩnh vực như: dịch vụ văn hóa, văn nghệ quần chúng, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, hương ước, quy ước, công tác gia đình. Đẩy mạnh xã hội hóa huy động các nguồn đầu tư, tài trợ của các tổ chức xã hội cho việc xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao trên địa bàn thành phố. Khuyến khích, duy trì hoạt động các CLB văn hóa, thể dục thể thao; tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao thiết thực, thu hút đông đảo người dân tham gia. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” ngày càng chất lượng và thực chất hơn.

                                                                                                                            Thanh Tuấn